انواع گیربکس اتوماتیک را میشناسید؟ راهنمای جامع برای انتخاب بهترین نوع گیربکس را در اختیارتان قرار میدهیم. گیربکس اتوماتیک یکی از اجزای ضروری خودرو است که وظیفه انتقال قدرت از موتور به چرخها را بدون نیاز به دخالت راننده انجام میدهد. این نوع گیربکسها به طور چشمگیری راحتی رانندگی را افزایش داده و در انواع مختلفی طراحی و تولید میشوند. در این مقاله، به بررسی انواع گیربکسهای اتوماتیک موجود در خودروهای امروزی، نحوه عملکرد آنها، مزایا و معایب هر یک و کاربردهای مختلف آنها خواهیم پرداخت.
انواع گیربکس اتوماتیک
۱- گیربکس اتوماتیک سنتی (Torque Converter)
گیربکس اتوماتیک سنتی یا همان گیربکس با مبدل گشتاور، یکی از قدیمیترین انواع گیربکس اتوماتیک است که همچنان در بسیاری از خودروهای امروزی به کار میرود. این گیربکسها با استفاده از یک مبدل گشتاور برای انتقال قدرت از موتور به چرخها استفاده میکنند و نیاز به کلاچ ندارند.
نحوه عملکرد:
مبدل گشتاور در این گیربکسها وظیفه تبدیل نیروی موتور به حرکت چرخها را بر عهده دارد. با افزایش سرعت موتور، گیربکس به طور خودکار دنده را تغییر میدهد.
مزایا:
- تجربه رانندگی نرم و راحت.
- دوام و طول عمر بالا.
- مناسب برای رانندگی در شهر و ترافیکهای سنگین.
معایب:
- مصرف سوخت بیشتر نسبت به انواع دیگر گیربکسها.
- سنگین و بزرگتر بودن نسبت به گیربکسهای دیگر.
۲- گیربکس اتوماتیک دوکلاچه (Dual-Clutch Transmission)
گیربکس اتوماتیک دوکلاچه (DCT) به یکی از پیشرفتهترین انواع گیربکسهای اتوماتیک تبدیل شده است. این سیستم در واقع ترکیبی از گیربکس دستی و اتوماتیک است که به دو کلاچ مستقل برای هر دنده استفاده میکند.
نحوه عملکرد:
در این سیستم، دو کلاچ به طور همزمان دندهها را تعویض میکنند. یک کلاچ برای دندههای فرد و دیگری برای دندههای زوج استفاده میشود که منجر به تعویض سریع و بدون تأخیر دندهها میشود.
مزایا:
- تعویض دنده سریع و بدون وقفه.
- بهبود عملکرد و کاهش مصرف سوخت.
- مناسب برای رانندگان حرفهای و علاقهمندان به رانندگی پرقدرت.
معایب:
- هزینه تعمیرات بالا.
- تجربه رانندگی سختتر در سرعتهای پایین و ترافیک سنگین.
۳- گیربکس CVT (Continuously Variable Transmission)
گیربکس CVT یا گیربکس متغیر پیوسته، یک نوع گیربکس اتوماتیک است که به جای استفاده از دندههای ثابت، از یک سیستم پولی (pulley) و کمربند برای تغییر نسبت دنده استفاده میکند. این گیربکسها معمولاً در خودروهای اقتصادی و هیبریدی یافت میشوند.
نحوه عملکرد:
در این نوع گیربکس، به جای تعویض دندهها به طور سنتی، گیربکس به طور پیوسته نسبت دندهها را تغییر میدهد تا بهترین بازده موتور را در هر شرایطی ارائه دهد.
مزایا:
- مصرف سوخت بسیار کم.
- نرمی بیشتر در هنگام شتاب گرفتن و رانندگی در مسیرهای صاف.
- هزینه نگهداری و تعمیرات پایین.
معایب:
- تجربه رانندگی کمتر لذتبخش به دلیل عدم وجود تغییرات دندهای محسوس.
- محدودیت در ارائه قدرت در سرعتهای بالا.
۴- گیربکس اتوماتیک با جعبه دنده الکترونیکی (AMT)
گیربکس AMT (Automated Manual Transmission) در واقع نوعی گیربکس دستی است که سیستم کلاچ و تعویض دندهها به صورت خودکار انجام میشود. این نوع گیربکسها به دلیل سادگی ساختار و هزینه کمتر، در خودروهای ارزان قیمت و اقتصادی بیشتر دیده میشوند.
نحوه عملکرد:
در گیربکس AMT، سیستم به صورت اتوماتیک کلاچ را عمل کرده و دندهها را تغییر میدهد، اما همچنان از دندههای دستی برای انتقال قدرت استفاده میکند.
مزایا:
- هزینه تعمیرات و نگهداری پایین.
- مصرف سوخت مناسب.
- شبیه به گیربکسهای دستی در انتقال قدرت.
معایب:
- تعویض دندهها ممکن است کند و ناخوشایند باشد.
- تجربه رانندگی کمتر راحت نسبت به گیربکسهای دیگر.
۵- گیربکس اتوماتیک الکتریکی (E-Transmission)
گیربکسهای الکتریکی یا E-Transmissionها در خودروهای برقی و هیبریدی استفاده میشوند. این گیربکسها به طور ویژه برای خودروهای بدون موتور احتراقی طراحی شدهاند و از سیستمهای الکتریکی برای انتقال قدرت به چرخها استفاده میکنند.
نحوه عملکرد:
در این نوع گیربکسها، از موتور الکتریکی برای تأمین نیروی لازم برای حرکت استفاده میشود. این گیربکسها به طور خودکار نسبتها را تغییر داده و بدون نیاز به کلاچ، نیروی لازم را به چرخها منتقل میکنند.
مزایا:
- مصرف سوخت صفر برای خودروهای برقی.
- رانندگی کاملاً نرم و بیصدا.
- نگهداری آسان و کم هزینه.
معایب:
- در حال حاضر تنها در خودروهای برقی و هیبریدی در دسترس است.
- عملکرد محدود در خودروهای با موتورهای احتراقی.
۶- گیربکس اتوماتیک هیدرواستاتیک (Hydrostatic Transmission)
این نوع گیربکس معمولاً در ماشینآلات سنگین و خودروهای تجاری مانند تراکتورها و کامیونها استفاده میشود. گیربکس هیدرواستاتیک از فشار هیدرولیکی برای انتقال قدرت استفاده میکند و به راننده اجازه میدهد که بدون نیاز به تعویض دنده، سرعت و شتاب خودرو را تغییر دهد.
نحوه عملکرد:
این سیستم با استفاده از فشار سیالات، به طور پیوسته نسبتهای دنده را تنظیم میکند و به راننده این امکان را میدهد که با سرعت ثابت حرکت کند.
مزایا:
- شتاب و سرعت کنترلشده.
- مناسب برای کارهای سنگین و عملیات خارج از جاده.
معایب:
- کاربرد محدود به ماشینآلات سنگین.
- نیاز به نگهداری دقیق و تخصصی.
گیربکس بنز از چه نوع گیربکسی است؟
خودروهای مرسدس بنز از انواع مختلف گیربکسها استفاده میکنند که بسته به مدل و نوع موتور، تفاوتهایی دارند. در اینجا به برخی از گیربکسهای مورد استفاده در مرسدس بنز اشاره میکنیم: برای تعمیر گیربکس بنز کلیک کنید
۱- گیربکس ۹ سرعته اتوماتیک (۹G-TRONIC)
یکی از پیشرفتهترین گیربکسهای مرسدس بنز، گیربکس ۹G-TRONIC است که در بسیاری از مدلهای بنز مانند کلاس E و S استفاده میشود. این گیربکس از ۹ دنده برخوردار است و برای بهبود عملکرد، راحتی رانندگی و مصرف سوخت طراحی شده است.
- ویژگیها: تعویض دنده نرم و سریع، عملکرد بهینه در سرعتهای مختلف.
- مزایا: کاهش مصرف سوخت، شتاب بهتر، تجربه رانندگی راحتتر.
۲- گیربکس دوکلاچه (Dual-Clutch Transmission یا DCT)
مرسدس بنز در برخی مدلها از گیربکس DCT استفاده میکند که برای خودروهای اسپرت مانند مدلهای AMG مناسب است. این گیربکس به دو کلاچ برای تعویض دندهها تکیه دارد که باعث تعویض دنده سریع و بدون وقفه میشود.
- ویژگیها: تعویض سریع دندهها بدون توقف نیرو.
- مزایا: شتاب عالی، رانندگی اسپرت، کاهش مصرف سوخت در مقایسه با گیربکسهای اتوماتیک سنتی.
۳- گیربکس اتوماتیک ۷ سرعته (۷G-DCT)
این گیربکس در مدلهای خاصی از مرسدس بنز استفاده میشود و ترکیبی از فناوری دستی و اتوماتیک است که به ویژه در مدلهای اسپرت مرسدس بنز به کار میرود. گیربکس ۷G-DCT در برخی مدلهای کلاس A و C یافت میشود.
- ویژگیها: عملکرد بالا و سیستم کلاچ الکترونیکی.
- مزایا: کاهش زمان تعویض دنده، پاسخ سریع و قدرت بیشتر.
۴- گیربکس CVT (Continuously Variable Transmission)
در برخی مدلهای هیبریدی یا خودروهای اقتصادیتر مرسدس بنز، از گیربکس CVT استفاده میشود که از یک سیستم پولی و کمربند برای تغییر نسبت دنده بهصورت پیوسته بهره میبرد.
- ویژگیها: رانندگی روان، بهینهسازی مصرف سوخت.
- مزایا: شتاب یکنواخت، مصرف سوخت کمتر.
مرسدس بنز بسته به مدل و نیاز بازار، از گیربکسهای مختلف استفاده میکند تا ترکیبی از عملکرد بالا، راحتی رانندگی و مصرف بهینه سوخت را ارائه دهد.
نتیجهگیری
انتخاب گیربکس مناسب برای خودرو بستگی به نیازها و شرایط رانندگی شما دارد. هر یک از انواع گیربکسهای اتوماتیک با مزایا و معایب خاص خود، میتواند تجربه رانندگی متفاوتی را فراهم کند. از گیربکسهای سنتی با مبدل گشتاور گرفته تا گیربکسهای پیشرفتهتر مانند DCT و CVT، همه گزینهها به نحوی برای رانندگان مختلف طراحی شدهاند. برای انتخاب بهترین نوع گیربکس، بهتر است به نیازهای خود، نوع رانندگی و هزینههای نگهداری توجه داشته باشید.